Ewangeliarz z Northumbrii

Nota katalogowa

Cambridge, CCCC, MS 197B, fol. 4r

koniec VII lub początek VIII wieku

Ten rękopis stanowi niestety tylko część ocalałą z Ewangeliarza „Cotton-Corpus”; większa część, BL MS Cotton Otho C. V, została niemal całkowicie spalona w pożarze Biblioteki Cottońskiej w 1731 roku (kolekcja Sir Roberta Bruce’a Cottona, która w początkach XVIII wieku została podarowana państwowym zbiorom; najpierw British Museum, potem British Library). Fragment tablic kanonów Euzebiusza (zestawienia perykop poszczególnych Ewangelii opracowany przez Euzebiusza z Cezarei), prawdopodobnie również pochodzący z tego rękopisu, zachował się jako osobny obiekt w British Library w Londynie (BL MS Royal 7. C. XII, ff. 2-3). 

Pierwotnie cały rękopis był bogato zdobionym Ewangeliarzem insularnym (z Wysp Brytyjskich). Wedle legendy księga ta niegdyś należała do św. Augustyna, pierwszego arcybiskupa Canterbury (zm. w pocz. VI w.), ale w rzeczywistości kodeks jest późniejszy - powstał w Northumbrii w końcu VII lub początku VIII wieku.

Prezentowana karta reprezentuje typową dekorację iroszkocką, zakorzenioną w tradycjach celtyckich: łączącą motywy geometryczne, plecionkowe i zoomorficzne (stylizowane ptaki). Litery łączą się w jeden duży ornament - główna dekoracja karty to litery I N P, ponieważ jest to początek Ewangelii wg św. Jana („In principio erat Verbum” - Na początku było Słowo). Na stronie wcześniejszej widnieje symbol tego Ewangelisty, czyli orzeł.